Τα 80'ς επέστρεψαν, ώρα να φέυγω

Προ ημερών...

Αφήνοντας πίσω μου το Γέροντα Ινδιάνο, χαιρέτησα τον τάφο του συνυπεύθυνου για την ύπαρξη μου (Κωνσταντίνου & Ελένης) και πήρα ένα δρόμο της Παλλουριώτισσας που καιρό είχα να διαβώ με τα πόδια. Κάποτε εκεί άφηναν τα δέντρα τους να ναι πιο ψηλά απ' τα σπίτια τους -έτσι θα 'θελες τη πόλη σου -μα τώρα τους πήραν όλους παραμάζωμα οι developers. Τα δέντρα είναι ακόμη εκεί μα είναι απεριποίητα και τα σκιάζει η τσιμεντένια φοβέρα.

Το σπίτι του -τότε -κολλητού που "διέφυγε εις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής" εκεί, οι τοίχοι του γερμένοι σαν να συμπάσχουν με τα δέντρα... Το σπίτι της -τοτε -συμπάθειας επίσης εκει. Διέφυγε κι' αυτή.

"Ξεκινάμε απ'εκεί που μείναμε τη δεκαετία του 80", είχες πει σε κάτι γνωστούς εν μέσω πολιτικής συζήτησης.

Δεν μπορούσαν να καταλάβουν τη θλίψη σου...

Μεγάλωσες μέσα σε αυτή τη δεκαετία και τη μισούσες, όσο τουλάχιστον μπορεί να μισήσει ένας τσακισμένος άνθρωπος. Είχες τρείς καλούς λόγους: 1) Το θάνατο της Μουσικής και το όλο στυλάκι της εποχής, προιόν των ίδιων κοκαρισμένων γιάπηδων που αργότερα μας πούλησαν μοτιφαρισμένο R&B, rave-parties και την "αύρα του νικητή" -δώρο με κάθε αγορά σας -σαν marketing attachment, 2) τη Μάργκαρετ Θάτσερ, 3) το Ρόναλτ Ρέγκαν.

Είχες ακόμη ένα λόγο. Αυτή η δεκαετία σε ξύπνησε από τον όμορφο ύπνο της παιδικότητας. Κατάλαβες πολλά και επειδή δεν τα χώνεψες... πίνεις από τότε κάθε μορφής αλκοολούχες γκαζόζες μπας και ξαναγίνεις παιδί, μπας και αρχίσεις πάλι να μην καταλαβαίνεις.

Τούτος ο δρόμος σε έφερε για λίγο πίσω ... "δεν με νοιάζει, δεν με φοβίζουν αυτά, έχω τα βοτάνια του γέροντα Σαμάνου στο κόρφο μου, δεν τους καταλαβαίνω τους καιρούς μα τούτο δεν με φοβίζει..."

Αυτό που κατάλαβες την εποχή εκείνη προσπάθησες πολλές φορές να το μεταδώσεις στα πιτσιρίκια: Παίδες, η διαφορετικότητα κοστίζει ακριβά.

Άμα είναι πραγματική θα υποφέρετε. Οι περισσότεροι την έχουν για παντιέρα... μέχρι που οι γύρω τους να τους αποκωδικοπιήσουν, να τους προτείνουν, "να, αυτός ο ρόλος θα σου ταίριαζε, είναι και στο στυλ σου, θα βγάλεις και το κάτι τις... ". Οπότε διαλέγεις να δηλώσεις "κάτι" -δεν έχει και πολλή σημασία τι -φτάνει η έλλειψη ταμπέλας που τόσο φοβίζει τα δίποδα ζώα να γίνει μακρινή ανάμνηση και τροφή για εκείνες τις μίζερες συζητήσεις που ξεκινάν' με το γυμνάσιο, κάνουν στάση στην "πενταήμερη", κάνουν κωλότουμπες στο στρατό ... και αναπηδάν με ταυτόχρονο χειροκρότημα αναπολόντας "αθθυμάσε ρε τον τζιαιρόν που έισhες ένα μαλλίν ως δακάτω δα τζιαι άκουες thrash-μετταλλ... θκιαορκαν σου, είσουν ένας κατάπελλος...".

Η διαφορετικότητα κοστίζει, μα δεν θέλει ούτε να την καλιεργείς, ούτε να την "τρενάρεις". Να την ζεις θέλει. Άμα σε πείσουν ότι πρέπει να την υπερασπίσεις είναι το αποτέλεσμα ίδιο με το να την εγκαταλείψεις. Σαν εκείνες τις αδερφές (ξέρω, politically incorrect ο όρος αλλά χέστηκα) που διαλαλούν τη σεξουαλική τους κατεύθυνση φωναχτά και πιστεύουν ότι όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από "το θέμα τους". Ρόλος είναι κι' αυτός μάτια μου, ρόλος και επομένως πιστοποιητικό ακινδυνότητας.

Η διαφορετικότητα πληρώνεται με μοναξιά. Θυμάμαι εκείνο τον χαρντκορά punk μουσικό σε μια συνέντευξη του που παραπονιότανε ότι βαρέθηκε να μην μπορεί να φάει ένα χάμπουργκερ, να μην μπορεί να φορέσει ένα καινούριο, καθαρό παντελόνι, να πρέπει να καλιεργεί μόνος του τα λαχανικά στον κήπο, να μην μπορεί να στήσει μια σχέση της προκοπής... απλά και μόνο για να είναι πιστός στο μανιφέστο, να δικαιούται να διαμαρτύρεται, να είναι αληθινός.

****

Είμαστε πίσω στη δεκαετία του 80. Δεν είναι μόνο εσένα που αφορά η κατάσταση αυτή. Το βλέπεις με τα νεαρά. Δεν είναι μόνο τα πολιτκά, είναι κυρίως τα ανθρώπινα. Δεν είναι μόνο η κούραση σου, είναι η ακούραστη πορεία της υφηλίου προς τα άδυτα της χέστρας.

Η εντολή ρητη: "Ρόλο ή Τιμωρία".

Για τους περισσότερους είναι εύκολο. Τα παιδιά των μικρο-αστών (γιατι στη Νησο Κύπρο πάντα μικροι είναι οι αστοί) προσαρμόζονται (γκρρρ, θέλω γραμματική) μια χαρά. Βλέπεις τα πεθερικά, τους παπούδες και τις γιαγιάδες του, τους θείους και τις θείες... που όλοι ψήφιζαν ΔΗΚΟ γιατι΄"εν το κόμμαν του Μακαρίου" και εξακολουθούν να το ψηφίζουν αγνοώντας πως το κόμμα τώρα το διηκούν (ψάξτε λεξικά, σκεφτείτε "διηνεκές") και το διοικούν όσοι ακριβώς δεν τον χώνευαν αλλά δεν είχαν και τα κότσια -τουλάχιστον -να στραφούν εναντίον του.

Για τους άλλους πάλι το τέλος δεν διαφέρει. Βλέπεις τους γονείς των "διαφορετικών". Εθνικοσοσιαλιστές αναρχικοί, αγνώστου μίσθωσης αντάρτες πόλεων, καλλιτέχνες πουτανίτσες που λέει κι' ο Πανούσης, οι διανοούμενοι της Παλιάς Λευκωσίας ανάμεσα σε χαφιέδες και ερωτύλους, μια μεγάλη παρτούζα που για να δικαιολογήσει την ανάγκη της είχε προτάξει την ιδεολογία. Τρέμουν κι'αυτοί τώρα μπας και τα παιδιά τους δεν βρουν "ρόλο". Μπάστακες σε μια πόλη ήδη αλωμένη, αδυνατούν να καταλάβουν πως και οι αταξίες των παιδιών τους είναι σημάδι "ένταξης στο σύνολο".

Βλέπω τη νεα γενιά να ακολουθεί τα χνάρια της γενιάς του 64-74. Αμα δεις κάτι φιλμάκια του Κούνδουρου ή άλλων μετά την εισβολή θα δεις νέους που διέφεραν από τον μέσο όρο "κυπραίου" της τότε εποχής. Μόνο που δεν βρίσκονταν στο κέντρο του πλάνου. Στο κέντρο βρισκόταν π.χ. ο Σταυρινίδης ........ο οποίος τώρα πάιζει τον "νονό" αναλώνοντας το ταλέντο του σε τρισάθλιες κυπριακές σειρές που πλασάρουν σαν "κανονικότητα" τους συνεχείς τσακωμούς και την επιβολή τους ενός χαρακτήρα στους άλλους. Σαν ρέπλικα της κοινωνίας μας. (Σαν ρέπλικα των όσων γίνονται σε ένα πόλεμο).

Βλέπω κάτι παλίες φωτογραφίες με νέους της τότε εποχής και ρωτώ. Τι γίνανε; Τα λαμπρότερα μυαλά, κάπου στις παρυφές των 80'ς... χάθηκαν. Μετανάστες σε Αμέρικα και Κεντρική Ευρώπη, αιώνιοι τουρίστες σε εξωτικούς προορισμούς, θαμώνες ψυχιατρίων. Οι πιο μέτριοι έμειναν στις επάλξεις. Έγιναν φίρμες, έγιναν υπαλλήλοι, έγιναν επαγγελματίες, έγιναν επιστήμονες, έγιναν πολιτκοί, έγιναν "στρατευμένες απόψεις¨, έγιναν ο προαιώνιος τους ρόλος συνεισφέροντας σε μια στρεβλή παραγωγικότητα... ή "διαιώνιση της μαλακίας".

Και τα πιτσιρίκια του σήμερα; Ορισμένοι ταξιδεύουν για Ευρώπη μα δεν ξέρω αν θα γυρίσουν. Άλλοι ταξιδεύουν με βοτάνια αλλά μπορεί να μην θέλουν να γυρίσουν. Πολλοί ταξιδεύουν στους μικρόκοσμους κάποιου "downtown" και αυτοί σίγουρα θα βολευτούν κάπως αφόυ πρώτα κουραστούν. Άλλοι πάλι ταξιδεύουν σε γήπεδα και πολιτικά πάνελ -αυτοί έφυγαν για ταξίδι αναψυχής, επιστρέφουν με τσάντες duty-free για να παράξουν κλώνους. Οι περισσότεροι ταξιδεύουν προς Αθήνα για "ψώνια και Βίσση¨...αυτοί δεν έφυγαν ποτέ.

Πως να τους εξηγήσω αυτό το κυπριακό ρετρό; Τι θα καταλάβουν; Θα με μαλώσουν κι'όλας, "εεεε, και τι κακό υπήρχε με εκείνη τη δεκαετία, μας λες"; Τι να τους απαντήσω;

************************

Ο πατέρας Κύπριος με ρίζες στη Μικρά Ασία. Η Μητήρ από Λάτιν-αμέρικα. Η συνάντηση τους στην -τότε -Ανατολική Γερμανία. Και με γέννησαν εδώ...

Η μεν καταγωγή μου αριστερή, η δε φύση μου ανένταχτη.

Η ηλικία μου -διπλή όπως πάντα -με κάνει μικρό παιδί και γέροντα. Ετών τριακοντα-τεσσάρων.

Επιστρέφουμε στη δεκαετία του 80. τουτέστιν.............
Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα κόκα-κόλα.